Жәрмеңке саудасының дамуы

Ұзақ мерзімді жоспардың

Мектеп: Бөгенбай батыр атындағы  «Қазақ орта мектебі» КММ

Күні: 02.03.2020

Мұғалімніңаты-жөні: Мукашева Т.Б.

Сынып: 7 «Ә»

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтыңтақырыбы

Жәрмеңке саудасының  дамуы

Осы сабақтақолжеткізілетіноқумақсаттары (оқубағдарламасынасілтеме)

7.4.2.2 – сауд қатынастарына жәрмеңкелердің әкелген өзгерістерін анықтау

Сабақтыңмақсаты

Жәрмеңкенің дамуымен байланысты сауда қатынастарында болған өзгерістерді анықтау

Барлық оқушылар:

 Жәрмеңкенің басталу кезеңдерін атайды

Оқушлардың басым бөлігі

Картадан жәрмеңкелерді көрсете алады    

Кейбір оқушылар

Жәрмеңкелердің  сауда қатынастарындағы ролін талдайды

Бағалаукритерийі

• Тақырыпты меңгеріп, сұрақтарға жауап беру арқылы қазақ даласындағысауда-саттықтың даму  тарихына шолу жасау;
• Қазақ даласына енген кемінде 2 өзгерісті анықтау.
• Жәрмеңке саудасының қазақ қоғамына тигізген әсеріне
• баға беру
• Жәрмеңке орындарын  картадан белгілеу

Тілдікмақсаттар

Терминологиямен жұмыс:  Бөз, елтірі

Оқылымдағдысы: Топқаберілгентапсырма арқылы мәтінмен жұмыс.

Тыңдалым дағдысы: Өкіл әдісі арқалы топтарға берілген тапсырманы оқушылар айту барысында тыңдалым дағдысы қалыптасады.

Айтылым дағдысы: Топта тақырып бойынша негізгі мәселені талқылау.

Жазылым дағдысы: сабақ барысында сұрақтарға жауап беру.

Құндылықтарға баулу

Мәңгілік ел – Тарихтың,мәдениет пен тілдің біртұтастығы

Құрмет,ынтымақтастық, ашықтық, қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік.

Пәнаралықбайланыс

Дүниежүзі тарихы, экономика

Алдыңғы білім

Оқушылар бөлімді меңгеру барысында 7.3 А Отарлау және ұлт-азаттық  күрес бөлімінде алған білімдеріне негізделеді.

Сабақбарысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

        3 мин

2 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

Ынтымақтастық  атмосферасын қалыптастыру

сұрау.сұрақ қою әдісін қолдану.

Оқушылар  Үй тапсырмасын үйге берілген тапсырмалар бойынша тест сұрақтарына  жауап береді.

1. Қарағанды көмірін алғашқылардың бірі болып 1883жылы ашты

А. Аппақ Байжанов

2. Қай жылдары Покровская слобода-Орал теміржол желісі тартылды?

А. 1891-1893

3. Дискриминация дегеніміз не?
А. Адамды кмсіту, оның құқығын шектеу, әлеуметтік қорлау.

4. «Қырғыздармен (қазақтармен – авт.) бірде жұмыс көлемін атқарған орыс жұмысшылары жалақыны олардан екі не үш есе артық алады»-деп жазған кім?

А. Округтік инженер М. Красовский

5. Малшаруашылығы шикізатын өндейтін кәсіпорындардың негізгі ошақтары қай облыстар болатын?
А. Ақмола мен Семей

6. Шетелдік кәсіпкерлердің қыруар пайда табу сбептерінің бірі...
А. Кеніштермен шахталарды өте арзан бағамен сатып алды.

«ХҮІІІ ғасырдағы сауда» көрмесімен таныстыру

Бейне жазба көрсету

Оқушыларға сұрақ қою: 1. Бейнежазбадан ерекше не байқадыңдар?
2. Бейнежазбадан көрген сауда мен қазіргі таңдағы сауданың айырмашылығы неде?

Топтастыру: Үш елдің валюталары арқылы 3 топқа біріктіру.

Сабақтың ортасы

10 мин

10 мин

10 мин

Жаңа сабақ.

Әр тапсырманың құны болады.

1-тапсырма.  Айырбас сауда. Көрмеден өзеріне ұнатқан бұйымды  алады.

3 топқа . Әр түрлі сұрақтар ұсынылады. Оқушылар мәтінмен танысып, сұрақтарға жауап береді.

І топ тапсырмасы. «Қалалардың қалыптасу мен даму ерекшеліктері»
1 сұрақ. Қазақстан аумағындағы қалалардың пайда болуы қандай кезеңмен тұспа-тұс келді?
2 тапсырма. Неғұрлым ірі қалалардың қатарына жататын қалаларды атап, картадан белгіле.
3 сұрақ. Қазақстандағы қалалардың пайда болуына қандай жағдайлар әсер етті?

Дескриптор:

• Қазақстан аумағындағы қалалардың пайда болуында тұспа-тұс келген кезеңді және әсер еткен жағдайларды айтады.
• Ірі қалаларды картадан белгілейді.

ІІ топ тапсырмасы. «ХІХ ғасырдағы сауда сипатының өзгеруі»
1 сұрақ. ХІХ ғасырдағы сауда-саттық сипаты ХҮІІІ ғасырға қарағанда қаншалықты өзгерді?
2 тапсырма. ХІХ ғасырдың бірінші жартысында Ресейдің қазақтармен сауда-саттық қатынастары қандай жағдайда болды?
3 сұрақ.ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы неғұрлым ірі сауда орталықтарын ата.

Дескриптор:

• ХІХ ғасырдағы сауда-саттық сипатын айтып береді.
• ХІХ ғасырдың бірінші жартысында Ресейдің қазақтармен сауда-саттық қатынастарын түсіндіреді.
• ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы ірі сауда орталықтарын атайды.

ІІІ топ тапсырмасы. «Орта Азиямен жүргізілген керуен саудасы»
1 сұрақ. Қазақстанмен Орта Азия арасындағы сауда-саттық қалай жүргізілді?
2 тапсырма. Сауда айналымының дамуын қандай жағдайлармен дәлелдеуге болады?
3 сұрақ. ХІХ ғасырдың екінші жартысынан бастап қазақ өлкесінде сауда-саттықтың қандай түрлері пайда болды?

Дескриптор:

• Қазақстанмен Орта Азия арасындағы сауда-саттық қарым-қатынасына сипаттама береді.
• Сауда айналымының дамуын дәлелдейтін ақпараттар береді.
• ХІХ ғасырдың екінші жартысынан бастап қазақ өлкесінде сауда-саттықтың түрлерін атайды.

Қалыптастырушы бағалау

Оқушыларға дұрыс бағыт бағдар беру мақсатында кері байланыс беремін,дескриптордағы өлшемдерге қарай бағалаймын.

Топтар бағалау таяқшалары арқылы бірін-бірі бағалайды.

2-тапсырма.  Құны күміс ақшалар.
Тапсырмалар конверттерге салынып беріледі.
І топ тапсырмасы. «Ел аралап жүріп жасалатын сауда»
Ел аралап жүріп жасалатын сауда түріне сипаттама беріңдер. Берілген суреттер бойынша Ресейден және Орта Азиядан әкелінетін тауарларды анықтап, екі топқа бөліңдер. 

Дескриптор:

• Ел аралап жүріп жасалатын сауда түріне сипаттама береді.
• Суретттер бойынша Рейсейден, Орта Азиядан әкелінетін тауарларды анықтайды және топтастырады.

ІІ топ тапсырмасы. «Жәрмеңкелік сауда»
Жәрмеңкелік сауда түріне сипаттама беріңдер. Қазақстандағы неғұрлым атақты ірі жәрмеңкелерді картадан белгілеңдер.

Дескриптор:

• Жәрмеңкелік сауда түріне сипаттама береді.
• Картадан Қазақстандағы неғұрлым атақты ірі жәрмеңкелерді белгілейді.

ІІІ топ тапсырмасы. «Тұрақты сауда»
Тұрақты сауда түріне сипатта беріңдер. Қазақстан аумағыдағы тұрақты сауданың дамуындағы тиімді тұстарын анықтандар.
(Қиып алып, қағаз бетіне желімдеу керек)

Дескриптор:

• Тұрақты сауда түріне сипаттама береді.
• Қазақстан аумағындағы тұрақты сауда түрінің тиімді тұстарын анықтайды.

Қалптастырушы бағалау

Оқушыларға дұрыс бағыт бағдар беру мақсатында кері байланыс беремін,дескриптордағы өлшемдерге қарай бағалаймын.

Топтар бағалау таяқшалары арқылы бірін-бірі бағалайды.

3-тапсырма: «Есте сақтау скайнері» әдісі

Қағазға тақырыпқа тиісті болған сөздер және сөйлемдер жазылып сынып қабырғаларына ілінеді.Оқушылар Оқулықтағы және сынып қабырғаларындағы мәліметтерді пайдалана отырып, постер жасайды.

І топ тапсырмасы. «Қоянды жәрмеңкесі»
ІІ топ тапсырмасы. «Жәрмеңкелердің әлеуметтік-мәдени саладағы атқарған рөлі»
ІІІ топ тапсырмасы. «Тарих сыр шертеді»

Дескриптор:

• Оқушылар мәліметтерді пайдалана отырып, қоянды жәрмеңкесі жайлы ақпараттар жинақтай алады.
• Ақпаратты толық жетізе алады.

Қалптастырушы бағалау

Оқушыларға дұрыс бағыт бағдар беру мақсатында кері байланыс беремін,дескриптордағы өлшемдерге қарай бағалаймын.

Оқулық

Сабақтың соңы

5 мин

Кері байланыс:

«Рефлексифті нысана» әдісі

Уйге тапсырма: Жәрмеңкелердің қазақ қоғамына тигізген әсері туралы кестені толтыру

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сізбасқаларға қарағанда қабілетті оқушыларғақандайтапсырмалар бересіз? 

Бағалау – Сізоқушылардыңматериалдыигерудеңгейінқалайтексерудіжоспарлапотырсыз?

Денсаулықжәнеқауіпсіздіктехникасынсақтау

 

Пәнге қызығушылығы бар, бірақ тапсырмаларды орындауға қиналатын оқушылардың белсенділігін «Есте сақтау сканері»әдісі арқылы арттырылады.

Кейбір тапсырмаларды орындауда қателік жіберетін оқушыларға картамен, суретпен жұмыс тапсырмалары  ұсынылады. Оқушылар тапсырманы орындағанда қосымша мәліметтер пайдаланғанына байланысты дереккөздер арқылы саралау жүргіземін

Өз бетінше тапсырмаларды орындай алатын, аса қабілетті  оқушыларға күрделі сұрақтар қойылып, ойлау қабілеттері арттыру  тапсырмасы  беріледі

Критерий бойынша бағалау оқушылардың алдын- ала белгіленген критерийлер мен дескрипторлармен бағаланады

Критериалды бағалау барысында оқушылардың білімді меңгеру деңгейі кері байланыс арқылы жүріп отырады. Кері байланыс сабақтың барысында үздіксіз берілу арқылы оқушылардың жіберген қателіктерін түзетуге көмектеседі

Сабақтағы шаралар барысы оқушылардың денсаулығы мен қауіпсіздігіне қатер төндірмейді

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?